Siberian Khatru – Bir Progresif Rock Klasiği

Progresif rock’ı anlamak istiyorsanız başka yere bakmanıza gerek yok. – Steve Howe

‘O vurucu staccato (kesik kesik) vuruşlarını yaptırarak ve aynı zamanda o aksanları sese ve davullara atarak ve bana o sabit gitar motifi ile sürmemi sağlayarak Stravinsky’den biraz çaldık. 1972 dolaylarında yüksek teknoloji düzenlemesine güzel bir örnek.’ – Steve Howe

13 Eylül 1972’de yayınlanan Yes’in ve progresif rock’ın en önemli albümlerinden biri olan ‘Close to Edge”nin kapanış parçası ‘Siberian Khatru’ hakkında Steve Howe’ın yorumu bu şekildedir.

Albümün yayınlanmasından önce kayıtlarda olan Bill Bruford ani bir kararla gruptan ayrılıp King Crimson’a katılır. Bruford yerine ise daha önce John Lennon’ın albümünde yer alan o sırada Frank Zappa ile çalan Alan White gruba dahil olur. Ve Yes’in kendi tarihinde en uzun turneye çıkılır.

1972’nin Şubat-Haziran ayları arasında yaklaşık 4 ayda kaydedilen albüm, tüm zamanların en bilinen progresif rock albümlerinin başında geliyor.

‘Siberian Khatru’, ‘Close to the Edge’ ve diğer bir çok konserde açılış parçası olur. Konser başlarken Igor Stravinsky’den ‘Firebird’ süiti çalar hemen ardından ‘Siberian Khatru’ gelir.

Jon Anderson Khatru sözcüğü ile ilgili bir röportajda şöyle söyler; ‘Khatru, Arapça’nın Yemen lehçesinde ‘dilediğiniz gibi’ anlamına gelir. Üzerinde çalışırken, ne olduğu hakkında hiçbir fikrim olmamasına rağmen kelimeyi tekrar tekrar söylemeye devam ettim. Birinden benim için aramasını istedim ve bana anlamını söylediklerinde şarkı için işe yaradı.’

Steve Howe, şarkıyı Yes’in ortak bestelerinden biri olarak değerlendirir;
“Bu şarkı grubun aranjman becerileriyle bir araya geldi. Jon, şarkı hakkında kaba bir fikre sahipti ve Chris, Bill ve Rick ile riffleri bir araya getirmek için işbirliği yaptık.’

Ultimate Classic Rock eleştirmeni Ryan Reed, şarkıyı Yes’in en ağır 7. şarkısı olarak tanımlar.

‘Howe, bu parçayı hoparlörlerinizi delip kulak zarlarınızı parçalayacak kadar düşmanca bir riffle açıyor – Evet kataloğundaki en içten anlardan biri ve “Sibirya Khatru” çoğunlukla bu ivmeyi koruyor. Dikkate değer pek çok gelişme var: koro karmaşıklığına ulaşan vokal armoniler, Rick Wakeman’ın sol alan klavsen, Howe’un elektrikli sitar kamera hücresi. Tüm bu sürprizleri demirleyen Squire, funk ve metal arasında bir yere bas oluklarını yerleştiriyor.’

Rock müzik eleştirmeni ve yazar Paul Stump, 1997’de yayınladığı ‘History of Progressive Rock’ adlı kitabında şarkıyı şöyle anlatır.
‘Wakeman’ın ürkütücü Mellotron telleriyle üşüyen, Howe’dan on iki telli solo şimşek serpiştirilmiş bir dizi doruk noktasına ulaşan barbar ilahilerine düzensiz bir tempoda hücum eden modal bir canavar.‘

‘Siberian Khatru’ sözleri ‘farklı kültürler arasındaki birliğini’ tartışıyor.

Sözleri

Sing, bird of prey
Beauty begins at the foot of you
Do you believe the manner?
Gold stainless nail
Torn through the distance of man
As they regard the summit

Even Siberia goes through the motions
Hold out and hold up
Hold down the window (Outboard, river)
Hold out the morning that comes into view (Bluetail, tailfly)
River running right on over my head

How does she sing?
Who holds the ring?
And ring and you will find me coming
Cold reigning king
Hold all the secrets from you
As they produce the movement

Even Siberia goes through the motions
Hold out and hold up
Hold down the window (Outboard, river)
Hold out the morning that comes into view (Bluetail, tailfly)
River running right on over the

Outboard, river
Bluetail, tailfly
Luther, in time
Dood’ndoodit, dah, d’t-d’t-dah

Hold down the window
Hold out the morning that comes into view
Warm side, the tower
Green leaves reveal the heart spoken Khatru

Gold stainless nail
Torn through the distance of man
As they regard the summit
Cold reigning king
Shelter the women that sing
As they produce their movement

River running right on over then over my head
Outboard, river
Bluetail, tailfly
Luther, in time
Suntower, asking
Cover, lover
June cast, moon fast
As one changes
Heart gold, leaver
Soul mark, mover
Christian, changer
Called out, saviour
Moon gate, climber
Turn round, glider