Antik Deniz Canavarı Kalıntıları En Eski Mega-Yırtıcı Pliosaur’u Ortaya Çıkarıyor

Dinozorlar Çağı’na ait 170 milyon yıllık antik deniz sürüngeninin fosilleri, ünlü uzun boyunlu plesiosaurlarla yakından akraba olan, okyanusta yaşayan bir grup sürüngen olan, bilinen en eski mega yırtıcı pliosaur olarak tanımlandı. Bulgular nadirdir ve plesiosaurların evrimine yeni bilgiler katmaktadır. Çalışma Bilimsel Raporlar dergisinde yayınlandı.

Fosiller 40 yıl önce kuzeydoğu Fransa’da bulunmuştu. Almanya’daki Bielefeld Naturkunde Müzesi’nden, Polonya’nın Varşova kentindeki Polonya Bilimler Akademisi Paleobiyoloji Enstitüsü’nden, Lüksemburg’daki Doğa Tarihi Müzesi’nden ve İsveç’teki Uppsala Üniversitesi Evrim Müzesi’nden uluslararası bir paleontolog ekibi bunları analiz etti ve onları yeni bir pliosaur cinsi olarak tanımladı: Lorrainosaurus.

Pliosaurlar, kısa boyunlu ve devasa kafataslarına sahip bir tür plesiosaurdu. 200 milyon yıldan fazla bir süre önce ortaya çıktılar, ancak aniden devasa yırtıcılara dönüşene kadar deniz ekosistemlerinin küçük bileşenleri olarak kaldılar. Yeni çalışma, bu adaptif değişimin, 170 milyon yıl önce beslenme niş farklılaşmasını ve diğer yırtıcı deniz sürüngenlerinin küresel düşüşünü takip ettiğini gösteriyor.

Lorrainosaurus, ilişkili bir iskeletle temsil edilen en eski büyük gövdeli pliozordur. Büyük konik dişlere sahip, 1,3 metreden uzun çeneleri ve yüzgeç benzeri dört uzuv tarafından hareket ettirilen, ‘torpido şeklinde’ hacimli bir gövdesi vardı.

Araştırmayı yöneten Naturkunde-Museum Bielefeld araştırmacısı Sven Sachs şöyle açıklıyor ;

‘Lorrainosaurus gerçekten büyük ilk pliosaurlardan biriydi. Yaklaşık 80 milyon yıl boyunca okyanuslara hükmeden deniz sürüngenleri mega yırtıcılarından oluşan bir hanedanlığın ortaya çıkmasına neden oldu’.

Bu dev sürüngen muhtemelen burnundan kuyruğuna kadar 6 m’yi aşmış ve Erken Orta Jura döneminde yaşamıştır. İlginçtir ki o dönemden kalma plesiosaurlar hakkında çok az şey biliniyor.

Araştırmayı yöneten Polonya Bilimler Akademisi Paleobiyoloji Enstitüsü’nden Daniel Madzia ise şunları ekliyor ;

‘Lorrainosaurus’u en eski mega yırtıcı pliosaurlardan biri olarak tanımlamamız, bu canlıların, yaklaşık 175 ila 171 milyon yıl önce, Erken-Orta Jura sınırı boyunca deniz yırtıcı ekosistemlerinin dönüm noktası niteliğindeki yeniden yapılandırılmasından hemen sonra ortaya çıktığını gösteriyor. Bu olay birçok deniz sürüngen grubunu derinden etkiledi ve mega-yırtıcı pliosauridlerin ‘balık benzeri’ iktinozorlar, antik deniz timsahı akrabaları ve diğer büyük gövdeli yırtıcı plesiosaurlar üzerinde hakimiyet kurmasını sağladı’.

Uppsala Üniversitesi Evrim Müzesi’nde Omurgalı Paleontoloji Küratörü ve Paleontoloji Araştırmacısı olan kıdemli ortak yazar Benjamin Kear şöyle konuştu ;

‘Dünyanın en büyük pliosaurlarından bazıları olan Pliosaurus ve Kronosaurus gibi ünlü örnekler, 10 metreyi aşan vücut uzunluklarıyla kesinlikle çok büyüktü. Günümüzün Katil balinalarının ekolojik eşdeğerleriydiler ve kalamar benzeri kafadanbacaklılar, büyük balıklar ve diğer deniz sürüngenleri dahil olmak üzere çeşitli avları yerlerdi. Bunların hepsi korunmuş bağırsak içeriği olarak bulundu’.

Lorrainosaurus’un kurtarılan kemikleri ve dişleri, bir zamanlar tam bir iskelet olan, akıntılar ve çöpçüler tarafından antik deniz tabanı boyunca ayrışan ve dağılan iskeletin kalıntılarını temsil ediyor.

Lüksemburg Doğa Tarihi Müzesi Küratörü ortak yazar Ben Thuy şunları dedi ;

‘Kalıntılar 1983 yılında Fransa’nın kuzeydoğusundaki Lorraine’deki Metz yakınlarındaki bir yol kesmesinden ortaya çıkarıldı. Minéralogique et paléontologique d’Hayange et des environs Derneği’nden paleontoloji meraklıları, keşiflerinin önemini anladılar ve fosilleri Lüksemburg’daki Doğa Tarihi Müzesi’ne bağışladılar’.

1994 yılında yayınlanan kısa bir rapor dışında, Lorrainosaurus’un fosilleri, bu yeni çalışma bulguları yeniden değerlendirene kadar belirsiz kaldı. Lorrainosaurus, devasa mega-yırtıcı pliosaurların saltanatının önceden düşünülenden daha önce başlamış olması gerektiğini ve Orta Jura’nın başlarında şu anda Batı Avrupa’yı kapsayan deniz ortamlarını etkileyen büyük ekolojik değişikliklere yerel olarak duyarlı olduğunu gösteriyor.

Benjamin Kear, ‘Lorrainosaurus, Dinozorlar Çağı’ndaki bir dönemden kalma ve henüz tam olarak anlaşılamayan eski deniz sürüngenleri hakkındaki bilgilerimize kritik bir katkıdır’ diyor.